Świątynie

Kościół Parafialny

• Baczyna - kościół pw św. Apostołów Piotra i Pawła

Kościoły filialne

• Marwice - kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
• Racław - kościół pw. Matki Bożej Szkaplerznej

MATKA BOŻA SZKAPLERZNA

Słowo "szkaplerz" pochodzi od łacińskiego słowa scapulae (plecy, barki), co oznacza szatę, która okrywa plecy i piersi. Szkaplerz Karmelitański, jeśli nie jest częścią habitu składa się z dwóch prostokątnych kawałków brązowego sukna z naszytymi wyobrażeniami Matki Bożej Szkaplerznej i Najświętszego Serca Pana Jezusa, połączonymi ze sobą tasiemkami. Papież Pius X, w 1910 r.  zezwolił na zastąpienie szkaplerza medalikiem szkaplerznym. Szkaplerz należy do sakramentaliów, czyli jest widzialnym i świętym znakiem zatwierdzonym przez Kościół.

Z historią szkaplerza karmelitańskiego związana jest postać św. Szymona Stocka. W prywatnym objawieniu 16 lipca 1251 r. otrzymał od Matki Bożej szkaplerz. Maryja  rzekła do niego:

"Przyjmij Najmilszy Synu Szkaplerz Twego Zakonu jako znak mego braterstwa, przywileju dla ciebie i wszystkich karmelitów. Kto w nim umrze nie zazna ognia piekielnego, oto znak zbawienia, ratunek w niebezpieczeństwach, przymierze pokoju i wiecznego zobowiązania".

Łaski, które poczęły płynąć przez Dar Szkaplerza przekonały wszystkich o jego boskim pochodzeniu. Kościół dając wyraz temu nabożeństwu zatwierdził 16 lipca jako dzień ku czci Matki Bożej z Góry Karmel zwanej Matką Bożą Szkaplerzną. Do przywileju szkaplerza św. dodany został przywilej sobotni. Na polecenie Matki Bożej, potwierdził go 3 marca papież Jan XXII w Bulli Sobotniej. Przywilej ten polega na obietnicy Matki Bożej wybawienia z czyśćca, w sobotę po śmierci tych, którzy nosili pobożnie szkaplerz, zachowywali czystość według stanu i modlili się modlitwą Kościoła.

Wielokrotnie przywileje Szkaplerza Karmelitańskiego były potwierdzane przez Kościół.

Papież Pius XII w 1950 roku w liście apostolskim napisał: "... jak wiele przyczynia się miłość ku Najświętszej Maryi Pannie do ożywienia katolickiej wiary i poprawy obyczajów, szczególnie dzięki formom nabożeństwa, które zdają się posiadać wyższą ponad inne moc oświecania umysłów niebieską nauką i zapalania dusz do doskonalenia chrześcijańskiego. Najpierw należy do nich zaliczyć nabożeństwo Szkaplerza Karmelitańskiego (...) nie chodzi tu o rzecz małej wagi, lecz o zdobycie wiecznego zbawienia, według obietnicy podanej przez Najświętszą Maryję Pannę. Bez wątpienia szkaplerz jest nijako Świętą Szatą Maryjną, znakiem i gwarancją opieki Bożej Rodzicielki" (AAS 42  s 390).

Liczne świadectwa osób noszących szkaplerz potwierdzają Wierność Maryi danym obietnicom.

Matka Boża kończąc swe objawienia w Lourdes (16 lipca 1858r.) oraz w Fatimie (3 października 1917 r.) ukazała się w szatach karmelitańskich jako Matka Boża Szkaplerzna, co staje się znakiem przypomnienia wartości i wagi Miłości do wszystkich dzieci, okrytych Jej Szatą Opieki.

Wszystkie osoby noszące Szkaplerz Karmelitański mają udział w duchowych dobrach Zakonu Karmelitańskiego. Stają się naszymi braćmi i siostrami.

Przyjęcie szkaplerza, to nie tylko pobożna ceremonia, ale zewnętrzny wyraz głębokiej więzi z Ikoną Maryi, noszoną w sercu. To pragnienie, by wyrazić swoją wdzięczność Maryi i radość z Jej opieki w dążeniu do zjednoczenia z Bogiem. Jej czciciele dawali temu wyraz w licznej ikonografii Jej wizerunku. Jednym z nich jest obraz Matki Bożej Szkaplerznej w Klasztorze Karmelitów Bosych w Czernej. Obraz został namalowany według wzoru bizantyńskiej Madonny Salus Populi Romani z Bazyliki S. Maria Maggiore w Rzymie. Jest kopią pierwotnego obrazu pod względem wymiarów i kompozycji Madonny z Dzieciątkiem. Matka Boża przedstawiona jest na tle renesansowej kraty, złożonej z kwadratów o układzie skośnym, w które wpisano czterolistne kwiaty stylizowanej lilii w kształcie krzyża greckiego. Od dołu postać wynurza się z obłoków. Na lewej ręce podtrzymuje Chrystusa-Pantokratora. Madonna trzyma białą chustę w lewej dłoni, na której krzyżuje się prawa, ujmująca palcami chustę w geście spieszenia z pomocą, oraz karmelitański szkaplerz na serdecznym palcu. Na czole opadającego maforionu złocony krzyż grecki, a na prawym ramieniu siedmioramienna gwiazda. Ikona Matki Bożej Szkaplerznej doznaje czci i wdzięczności. Gromadzi wiernych, Jej wizerunek przyciąga ludzkie serca.

Niech Maryja, Matka Boża Szkaplerzna, staje się nam Przewodniczką na naszych drogach życia.

KULT NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY

Pismo Święte nigdzie nie wspomina o narodzinach Maryi. Tradycja jednak przekazuje, że Jej rodzicami byli św. Anna i św. Joachim. Byli oni pobożnymi Żydami. Mimo sędziwego wieku nie mieli dziecka. W tamtych czasach uważane to było za karę za grzechy przodków. Dlatego Anna i Joachim gorliwie prosili Boga o dziecko. Bóg wysłuchał ich próśb i w nagrodę za pokładaną w Nim bezgraniczną ufność sprawił, że Anna urodziła córkę, Maryję. Anna nie wiedziała jeszcze wtedy, że Maryja została niepokalanie poczęta i jest zachowana od wszelkiego grzechu, by później, będąc posłuszną Bożej woli, stać się Matką Boga.

Nie znamy miejsca urodzenia Maryi ani też daty jej przyjścia na ziemię. Według wszelkich dostępnych nam informacji, Maryja przyszła na świat pomiędzy 20. a 16. rokiem przed narodzeniem Pana Jezusa.

Z pism apokryficznych mówiących o Maryi należałoby wymienić przede wszystkim: Protoewangelię Jakuba, Ewangelię Pseudo-Mateusza, Ewangelię Narodzenia Maryi, Ewangelię arabską o Młodości Chrystusa, Historię Józefa Cieśli i Księgę o Przejściu Maryi. Największy wpływ wywarła na tradycję Kościoła Protoewangelia Jakuba. Pochodzi ona bowiem z roku ok. 150, więc jest bardzo bliska Ewangelii św. Jana. Stamtąd właśnie dowiadujemy się, że rodzicami Maryi byli św. Joachim i św. Anna, i że Maryja jako dziecię kilkuletnie została przez rodziców ofiarowana w świątyni, gdzie też zamieszkała. Śladem tego opisu jest obchodzone w Kościele wspomnienie Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w dniu 21 listopada.

Pierwsze wzmianki o liturgicznym obchodzie narodzin Maryi pochodzą z VI w. Święto powstało prawdopodobnie w Syrii, gdy po Soborze Efeskim kult maryjny w Kościele przybrał zdecydowanie na sile. Wprowadzenie tego święta przypisuje się papieżowi św. Sergiuszowi I w 688 r. Na Wschodzie uroczystość ta musiała istnieć wcześniej, bo kazania-homilie wygłaszali o niej św. German (+ 732) i św. Jan Damasceński (+ 749). W Rzymie gromadzono się w dniu tego święta w kościele św. Adriana, który był przerobiony z dawnej sali senatu rzymskiego, po czym w uroczystej procesji udawali się wszyscy z zapalonymi świecami do Bazyliki Matki Bożej Większej.

Datę 8 września Kościół przyjął ze Wschodu - w tym dniu obchód ten znajdował się w sakramentarzach gelazjańskim i gregoriańskim. Święto rozszerzało się w Kościele dość wolno - wynikało to m.in. z tego, że wszelkie informacje o okolicznościach narodzenia Bożej Rodzicielki pochodziły z apokryfów.

W Polsce święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny ma także nazwę Matki Bożej Siewnej. Był bowiem dawny zwyczaj, że dopiero po tym święcie i uprzątnięciu pól, brano się do orki i siewu. Lud chciał najpierw, aby rzucone w ziemię ziarno pobłogosławiła Boża Rodzicielka. Do ziarna siewnego mieszano ziarno wyłuskane z kłosów, które były wraz z kwiatami i ziołami poświęcane w uroczystość Wniebowzięcia Matki Bożej, by uprosić sobie dobry urodzaj. Na Podhalu święto 8 września nazywano Zitosiewną, gdyż tam sieje się wtedy żyto. W święto Matki Bożej Siewnej urządzano także dożynki. We Włoszech i niektórych krajach łacińskich istnieje kult Maryi-Dziecięcia. We Włoszech istnieją nawet sanktuaria - a więc miejsca, gdzie są czczone jako cudowne figurki i obrazy Maryi-Niemowlęcia w kołysce. Do nich należą między innymi: Madonna Bambina w Forno Canavese, Madonna Bambina w katedrze mediolańskiej - najwspanialszej świątyni wzniesionej pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny; Madonna Bambina w kaplicy domu generalnego Sióstr Miłosierdzia. Matka Boża-Dzieciątko jest główną Patronką tego zgromadzenia. Czwarte sanktuarium Matki Bożej-Dzieciątka jest w Mercatello - znajduje się tam obraz namalowany przez św. Weronikę Giuliani (+ 1727). Dzisiejsze święto przypomina nam, że Maryja była zwykłym człowiekiem. Choć zachowana od zepsucia grzechu, przez całe życie posiadała wolną wolę, nie była do niczego zdeterminowana. Tak jak każdy z nas miała swoich rodziców, rosła, bawiła się, pomagała w prowadzeniu domu, miała swoich znajomych i krewnych. Dopiero Jej zaufanie, posłuszeństwo i pełna zawierzenia odpowiedź na Boży głos sprawiły, że "będą Ją chwalić wszystkie pokolenia".